Op 17 april 1889 zette Jacob Cornelis Rübsaam (1854-1935) zijn goed onderhouden houten beurtschip met complete inventaris te koop omdat dat hij een stoomboot gaat exploiteren.[1] Zowel zijn moeder als zijn grootmoeder van vaderskant was een Van Dort, geen wonder dat hij schipper werd. Hij was twaalf jaar wanneer zijn vader, beurtschipper op Amsterdam, in 1866 kwam te overlijden. Zijn moeder zag kans om als weduwe de beurtvaart te behouden door haar vrijgezelle broer Christiaan van Dort (1830-1884) als zetschipper aan te stellen. Deze wordt na een paar jaar aan de kant gezet om plaats te maken voor haar schoonzoon Govert J. van Nispen.

Het Nieuws vd Dag, 04-06-1889

Jacob leerde waarschijnlijk aanvankelijk het schippersvak van zijn oom Christiaan. In het bevolkingsregister van 1880/1900 staat Jacob C. Rübsaam te boek als beurtschipper en als ‘Ondernemer eener stoombootdienst’. Hij bezit dan de in 1889 gebouwde schroefstoomboot Anna, 160 ton groot. Hij voer een vaste dienst vanuit Bergen op Zoom naar Amsterdam en Zaandam en tussenliggende plaatsen.

‘Tengevolge van het drukke vervoer van suikerproducten zal de heer J.Rubsaam te Bergen op Zoom deze week (okt. 1899) vandaar op Amsterdam een tweede stoomboot in de vaart brengen.’[2]

Dat moet de Stad Bergen op Zoom van 114 ton zijn geweest die in 1882 was gebouwd. Niet te verwarren met de Stad Bergen op Zoom van 173 ton uit 1908 die later de Bergen op Zoom 3 werd. In 1910 nam de Stoombootreederij v.h. J. & A. Van der Schuijt de helft van de Rübsaam-diensten over. In 1917 waren er vier stoomboten in de vaart: Anna, Stad Bergen op Zoom, Excelsior en de Stad Tholen.

De firma J.C. Rübsaam werd op 5 november 1924 geliquideerd en omgezet in NV Bergen op Zoomsche Stoomboot-onderneming v.h. J.C.Rübsaam. Dit bedrijf was gevestigd in de Bredaschestraat nr. 18. [3]  De directie was ondergebracht in een nieuwe NV n.l. NV Rübsaam's Scheepvaart & Expeditiebedrijf, gevestigd Haven 115.  Het commisariaat bestond uit NV J. & A. van der Schuijt's Stoombootreederij Rotterdam. De onderneming bezat inmiddels vier stoomschepen en twee motorschepen. Toen verloren de schepen hun naam en werden ze omgedoopt in Bergen op Zoom 1 tot en met Bergen op Zoom 6. 

Bergen op Zoom 1

 foto beschikbaar gesteld door Cees de Bijl

Bergen op Zoom 4

foto beschikbaar gesteld door Cees de Bijl.

 

Op dezelfde dag werd er nog een NV opgericht. N.V. Rübsaam en Smout's Transport en Handelsmaatschappij, eveneens gevestigd te Bergen op Zoom in Bredaschestraat 18. Het doel was exploiteren van vaartuigen, expediëren van goederen en vrachten en handeldrijven. 

s.s. Bergen op Zoom 1 (ex Anna),

s.s. Bergen op Zoom 2 (ex Stad Tholen),

s.s. Bergen op Zoom 3 (ex Stad Bergen op Zoom),

s.s. Bergen op Zoom 4 (ex Excelsior),

m.s. Bergen op Zoom 5 (ex De Hoop) en

m.s. Bergen op Zoom 6.

Veel Bergse schippers hebben voor korte of langere tijd op deze schepen gevaren.

 

[1] Het Nieuws van den Dag, No 5858, woensdag 17 april 1889, 3.

[2] Weekblad Schuttevaer 21 oktober 1899.

[3] Het Vaderland, 19 september 1924, avondblad B, 7.

 

 

Bergen op Zoom 4

Titel van de foto is: 'Sneeuw rond de Moerddijk'. [vermoedelijk is het water de Dordtse Kil]

Foto Charles Breijer (1914-2011) (Anefo). Collectie van het Nationaal Archief.

VERVOLG KLIK  NAAR DE ROER EN TERUG 1889